Aangepast bodemsaneringsproject
3M Belgium diende op 15 oktober 2024 een aangepast BSP in en dat werd intussen ontvankelijk verklaard. Het hele traject met inspraak en adviesvragen wordt nu opnieuw doorlopen.
De voorziene sanering bestaat uit een leeflaagsanering van de zones die bestemd zijn voor een moestuin of kippenren. De eigenaars en bewoners van de bij benadering 3 000 percelen waarop dit bodemsaneringsproject betrekking heeft, worden door de OVAM per brief op de hoogte gebracht. De betrokkenen hebben gedurende 30 kalenderdagen na ontvangst van het schrijven de gelegenheid om opmerkingen of bezwaren in te dienen.
De gemeente formuleerde in de vorige versie van dit BSP reeds de hieronder vermelde aandachtspunten. Het is de bedoeling dat deze aandachtspunten opnieuw aan de Ovam ter overweging worden overgemaakt.
Risicogebaseerde sanering van tuinen
De sanering van de tuinen in zone 1b en zone 2 moet de risico’s wegnemen bij een normaal bodemgebruik van woonpercelen, namelijk de consumptie van eieren, groenten en kleinfruit. Grootfruit wortelt dieper en blijkt daardoor minder risicovol, maar zal opnieuw ter sprake komen in het plan van aanpak voor het grondwater.
Op vraag van het gemeenbestuur kunnen ook mensen die vandaag geen moestuin hebben, maar die mogelijkheid wel willen openhouden voor de toekomst, een zone van hun tuin laten saneren.
Bodemstof
De bodemsaneringsdeskundige van 3M komt tot de conclusie dat bodemstof (aanraking, orale opname, inademing) geen relevante blootstellingsroute is. Het saneringsvoorstel houdt daar bijgevolg geen rekening mee. Dit staat voorlopig in contrast met de ‘no regret-maatregel’ van Departement Zorg voor de percelen binnen de 1,5 km rond 3M:
- Vermijd de verstuiving van grond. Laat kinderen niet buitenspelen bij droog weer en werk dan niet in de tuin. Spelen op begroeide grond kan wel.
- Werkt u professioneel met grond en in tuinen? Bescherm u dan met laarzen en handschoenen. Spuit die daarna wel grondig af zodat u geen grond mee naar binnen neemt.
De gemeente vraagt departement Zorg om op basis van eigen berekeningen een beoordeling te maken voor blootstelling aan bodemstof, zodat er geen tegenstrijdigheden zijn tussen de risicogebaseerde sanering en de no regret-maatregelen voor woon- en recreatiegebieden.
Van sanering naar beheer?
De tuinen in zone 1b en zone 2 volledig gaan afgraven is niet mogelijk (denken we maar aan het gebrek aan stortcapaciteit), niet wenselijk (denken we maar aan de impact op klimaat en ecologie) en ook niet nodig (de verontreiniging is beperkt). De tuinen blijven echter wel belast met PFOS, en dat brengt praktische beperkingen met zich mee.
Een bodemsaneringsproject heeft afgelijnde doelstelling en een begin- en einddatum. Het legt dus ook gebruiksbeperkingen op aan het toekomstig gebruik van percelen. Deze zullen na de sanering op het bodemattest vermeld staan. Een moestuin aanleggen in een niet-gesaneerde zone (bv. bij opsplitsing van percelen) is niet aangewezen.
Daarnaast zijn er ook beperkingen bij grondverplaatsing en bronbemaling voor bouw- en inrichtingswerken. Voor dit laatste heeft de gemeente wel al afspraken gemaakt met 3M, maar de beheersopdracht zou moeten worden uitgebreid en gegarandeerd voor de toekomst.
Het gemeentebestuur dringt aan op een PFAS-fonds en beheersopgave voor de veroorzaker, zodat gebruikers en eigenaars ook in de toekomst nog vrij en onbezorgd kunnen beschikken over hun perceel.
Onder 'bijlagen' vind je het persbericht van de Ovam over dit dossier.
