Afwijkingen verplichte sluitingsuren en wekelijkse rustdag

Kleinhandelaars zijn onderworpen aan een wetgeving die sluitingsuren en een wekelijkse rustdag oplegt. Diensten (horeca, kappers, webshops,...) zijn niet onderworpen aan deze wetgeving.

Omschrijving van “wekelijkse rustdag”

Onder een wekelijkse rustdag verstaat men een ononderbroken periode van 24 uur, beginnend op zondag om 5 uur of om 13 uur en eindigend op de volgende dag op hetzelfde uur.

Tijdens die dag heeft de consument geen toegang tot de vestigingseenheid en is de rechtstreekse verkoop van producten aan de consument verboden. Ook thuisleveringen mogen niet.

De wekelijkse rustdag moet gedurende minstens 6 maanden dezelfde blijven.

Zondag of een andere dag?

Een handelaar mag een andere dag dan zondag kiezen als wekelijkse rustdag. In dat geval moet hij de wekelijkse rustdag en het aanvangsuur duidelijk en leesbaar uithangen.

Omschrijving van “sluitingsuren”

De handelaars moeten zich houden aan de wettelijke sluitingsuren. De meeste winkels (die gewoon overdag open zijn) moeten volgende sluitingsuren respecteren:

  • voor 5 uur en na 20 uur;
  • voor 5 uur en na 21 uur op vrijdag en de werkdagen die aan een wettelijke feestdag voorafgaan. Als de wettelijke feestdag een maandag is, dan mag de winkel de zaterdag daarvoor tot 21 uur openblijven.

Voorwaarden

Het college kan onder volgende voorwaarden afwijkingen toestaan:

  • op vraag van één of meerdere handelaars of van een winkeliersvereniging;
  • naar aanleiding van bijzondere en voorbijgaande omstandigheden of ter gelegenheid van jaarbeurzen of -markten;
  • per jaar kunnen er maximaal 15 afwijkingen worden toegestaan;
  • afwijkingen gelden voor het ganse grondgebied met uitzondering van KMO zone 2 en 3 en nieuw sinds 2024 de KMO-zones 2 en 3 (zie bijlagen), maar kunnen nooit op individuele basis worden verleend.

Hoe aanvragen ?

U kunt de aanvraag indienen, in de gemeente waar uw zaak gevestigd is, per brief/mail:

  • ten laatste tegen 30 november;
  • in naam van meerdere handelaars of een winkeliersvereniging.

Het college beslist over de toelating van de afwijkingen.

Kostprijs

De aanvraag en toelating voor afwijkingen zijn gratis.

Reglement

Wet van 10 november 2006 betreffende de openingsuren in handel, ambacht en dienstverlening (art. 15)

Uitzonderingen

De sluitingsuren voor nachtwinkels en private bureaus voor telecommunicatie zijn vastgelegd in een gemeentelijk reglement. De burgemeester kan de sluiting van deze twee types van vestigingen bevelen die in overtreding zijn met het gemeentelijk reglement.

Bepaalde sectoren zijn niet onderworpen aan de wetgeving

Afwijkingen voor de handelsvorm

Bepaalde sectoren zijn niet onderworpen aan de wetgeving:

  1. verkoop ten huize van een andere consument dan de koper (bv. "home party’s");
  2. verkoop aan huis op uitnodiging van de consument;
  3. verkoop en dienstverlening in de openbare stations (treinen, metro…);
  4. verkoop en dienstverlening in havenzones en internationale luchthavens; 
  5. dienstverlening die wegens dringende noodzakelijkheid uitgevoerd moet worden;
  6. de verkoop in tankstations of vestigingseenheden gelegen op het domein van autosnelwegen, van een assortiment algemene voedingswaren en huishoudelijke artikelen, uitgezonderd gedistilleerde alcoholhoudende dranken en gisthoudende dranken, met een alcoholvolume van meer dan 6 %, op voorwaarde dat de nettoverkoopoppervlakte niet groter is dan 250 m²;
  7. vestigingseenheden waarvan de hoofdactiviteit (de hoofdactiviteit bedraagt minstens 50 % van de jaarlijkse omzet) de verkoop van een van de volgende productgroepen uitmaakt:
  • kranten, tijdschriften, tabak en rookwaren, telefoonkaarten en producten van de Nationale Loterij;
  • dragers van audiovisuele werken en videospelen, alsook de verhuur ervan;
  • brandstof en olie voor autovoertuigen;
  • consumptie-ijs in individuele porties;
  • voedingswaren die in de vestigingseenheid worden bereid en er niet worden verbruikt.

Afwijkingen bij bijzondere omstandigheden of beurzen en markten

Op initiatief van een of meerdere handelaars handelend in eigen naam of in naam van een groepering van handelaars, kan het college van burgemeester en schepenen in sommige gevallen afwijkingen toestaan:

  1. ter gelegenheid van bijzondere en voorbijgaande omstandigheden (wettelijke feestdagen, solden, feesten, enz.);
  2. ter gelegenheid van jaarbeurzen en jaarmarkten.

Het aantal afwijkingen is beperkt tot 15 dagen per jaar.

Deze afwijkingen gelden voor het hele grondgebied van de gemeente of voor een deel ervan. In geen enkel geval mogen er individuele afwijkingen toegestaan worden.

Afwijkingen in toeristische gemeenten

Afwijkingen zijn eveneens voorzien in badplaatsen en gemeenten of gedeelten van de gemeenten die als toeristisch centrum erkend zijn.